De (rijks)overheid zet in op duurzaam inkopen. Ook bij onderhoud. Meer functionele en prestatiegerichte criteria is de nieuwe beleidslijn. Ondertussen omarmt Rijkswaterstaat de CO2-prestatieladder en gemeenten lijken te volgen. Wat betekent dit voor u?
ProRail
Maar hoe maak je milieu-inspanningen zichtbaar en meetbaar? ProRail was de eerste die hiervoor de CO2-Prestatieladder ontwikkelde, inmiddels ook door Rijkswaterstaat en enkele gemeenten omarmd. Kern van deze methodiek is dat het eigen energieverbruik in kaart wordt gebracht en vervolgens wordt getracht de CO2-uitstoot te reduceren. Hoe verder een bedrijf daarin gaat, des te hoger stijgt hij op de CO2-Prestatieladder en groeit zijn fictieve korting op de aanbestedingsprijs.
Aannames
Fosag verwacht dat de vraag naar ‘klimaatvriendelijke’ bedrijven ook afdaalt naar de huisschilder. Daarom wordt nu een instrument ontwikkeld om zelf, kosteloos, een klimaatbewust beleid á la de CO2-Prestatieladder te kunnen bepalen. Een goed initiatief, maar wel moeten we oppassen dat ook hier weer allerlei systemen naast elkaar ontstaan. Afstemming op de CO2-prestatieladder van de Stichting Klimaatvriendelijk Aanbesteden & Ondernemen (SKAO) is noodzakelijk. Dit soort rekenkundige modellen zitten namelijk altijd vol aannames, waarbij het niet gaat om de absolute uitkomst, maar de relatieve verschillen. Zolang iedereen hetzelfde model hanteert, met dezelfde uitgangspunten, aannames en afwijkingen, voorkom je dat appels met peren worden vergeleken.
Met de kwast
Zonder de CO2-Prestatieladder voor uw bedrijf uit te rekenen, kan ik nu al voorspellen dat het transport van schilders van hun huis naar de werkplek waarschijnlijk hoge ogen zal scoren. In negatieve zin dan. Het is terecht dat we daar door de opdrachtgever op worden afgerekend. Tevens zou ik blijven investeren in het opleiden en binden van jong personeel. Met de kwast schilderen is namelijk niet alleen uit oogpunt van CO2-reductie een goede zaak (bij een tekort aan schilders zal opmars van mechanische appliceren onontkoombaar zijn), ook sociaal maatschappelijk gezien scoort u punten.
Doelvoorschriften
De CO2-prestatieladder is namelijk niet meer dan een (van de vele) instrument(en) die de opdrachtgever kan helpen bij het wegen van duurzaamheid bij het inkopen van onderhoud. Inzichtelijk maken van de carbon footprint is slechts één aspect. In een uitgebreid artikel in Eisma’s Schildersblad nummer 6-2012 (pagina 36 e.v.) valt te lezen dat de overheid nog stappen verder wil gaan. Interessant is dat daarbij de switch wordt gemaakt van middel- naar doelvoorschriften. In plaats van vinklijstjes met dogmatische criteria, richt het vernieuwde duurzame inkoopbeleid van de overheid zich meer op innovatie vanuit de markt en integratie van sociale criteria. Het idee is dat, wil je tot echte innovatie en duurzaamheid komen, dan moeten opdrachtgevers en opdrachtnemers in een veel eerder stadium met elkaar om tafel gaan zitten.
Cocreatie
Het wordt pas echt interessant als het bij deze vorm van cocreatie lukt duurzaamheidsaspecten mee te laten wegen die betrekking hebben op de hele levenscyclus van een project. Daar zijn nog geen pasklare ‘prestatieladders’ voor ontwikkeld. Dat betekent dat er nog veel werk is te verzetten. Wie gaat die uitdaging aan? We zijn benieuwd en houd ons op de hoogte.