Interview en tekst: Koen Wieriks voor Eisma Content Marketing
Wie de fabriek aan de Randweg binnenwandelt, stuit op de oude fabrieksletters in de entree. Het schreefloze witte geschrift herinnert aan een roemrucht verleden op de Tulpstraat. Hier begon oprichter Harrie van Dam twee jaar na de oprichting in 1928 een kwastenfabriek. Eind 2010 verkast de fabriek naar een groter pand op industrieterrein Pavijen. Anno 2022 draagt de 26 man personeel zorg voor de best mogelijke kwaliteit kwasten. Honderden vakschilders in de Benelux hebben ooit wel eens Goudhaantje-kwast in hun hand gehad. Hoe houdt het bedrijf het al zo lang vol? Piet van Erp legt uit: “Kwaliteit is leidend. ‘Wat jullie in Culemborg kunnen, kunnen ze in China ook. Alleen veel goedkoper.’ Dit hoorden we vaak. Het idee om dozen te gaan schuiven vanuit Azië hebben we nooit zien zitten. In plaats daarvan investeerden we in onze productie en producten. Daarnaast trokken we de banden met de verfgroothandelaren aan. Ook introduceerden we ons merk Goudhaantje, inmiddels een begrip binnen de schilderswereld.”
FOTO’S: BRUSSE PRODUCTIONS
Geheim van de smid
Op jaarbasis rollen er bij Van Dam’s Kwastenfabriek 1 miljoen kwasten van de band. Het geheim van een goede kwast? Van Erp vertelt: “Het begint bij de keuze van de grondstoffen. Hier doen we qua prijs geen concessies. Neem bijvoorbeeld de synthetische vezels. Voorheen gebruikten we varkenshaar. Hoe taaier de verf, des te taaier de kwast. Hoe soepeler de verf, hoe soepeler de kwast. Dat zijn de vuistregels. De speciaal voor ons ontwikkelde vezels kunnen wij in de juiste verhoudingen mixen, zodat we te allen tijde de juiste kwaliteit kunnen leveren. Het hele proces vindt stapsgewijs plaats zodat we altijd aan goede kwaliteitsbewaking kunnen doen. Dat is de uitdaging die wij iedere dag aangaan. De assemblage is geautomatiseerd maar wel op ambachtelijke leest geschoeid. De haren worden ouderwets bol op de bles gezet. Het opbinden van de kwast gebeurt nog altijd met de hand. Een klassieke schildersknoop leggen, is echt ambachtswerk.Het is ook niet onbelangrijk. De schilder kan het touwtje loshalen waardoor de kwast flexibeler wordt en het verfopnamevermogen verbetert. Het is niet altijd de makkelijk weg die wij behandelen, maar in onze ogen wel de beste.”
Goudhaantje
Van Dam´s Kwastenfabriek is per 1 juli overdragen aan John Feimann. Met de verkoop willen Peter van Dam en Piet van Erp, als oud-eigenaren, de continuïteit van het bedrijf waarborgen voor de toekomst. Volgens Feimann kun je niet zo’n lange traditie hebben, zonder ook aan productinnovatie te doen. “De kwast is in de basis nauwelijks veranderd. Het zit hem in de vezels. De verwerkingseigenschappen van verf zijn door de jaren heen erg veranderd. Neem de opkomst van de watergedragen lakken, en de nieuwe oplosmiddel houdende lakken. Deze nieuwe generatie lakken vroeg om aangepaste kwasten. We testten nieuwe vezels in een proces van trial and error. In samenspraak met verffabrikanten en schilders ontwikkelden we zo in 2010 de Goudhaantje Futura. Later gevolgd door een nieuwe lijn speciaal voor watergedragen verf, onze Purple. De Futura- en Purple-lijnen zijn niet meer weg te denken uit ons assortiment.”
Langere levensduur
Nog een voorbeeld van een innovatieve vondst is de Brushkeeper, een kunststof omhulsel waarin de schilder zijn kwast tijdens de schilderklus gemakkelijk kan bewaren. De ontwikkeling kwam voort vanuit vragen uit de markt. Veel schilders zetten hun kwast tussentijds in water, oplosmiddel of verf. Dit betekent veel tussentijds schoonmaakwerk. Van Erp legt uit: “Je kunt de kwast tijdens of na de klus verzadigd met verf in de Brushkeeper schuiven. De kwast is hiermee beschermt tegen vervuiling en uitdroging. Bovendien vervormen op deze manier de haren niet. Dit in tegenstelling tot wanneer je de kwast in water of oplosmiddel zet . Dit komt de duurzaamheid ten goede. De Brushkeeper verlengt de levensduur van de kwast. De schilder bespaart tijd, geld en het milieu.”
Duurzaamheid
Duurzaamheid is een begrip dat bij Van Dam’s Kwastenfabriek hoog in het vaandel staat. Hieronder valt volgens Feimann ook maatschappelijk verantwoord ondernemen. “Wij zijn een oer-Hollands bedrijf. Onze grondstoffen halen we het liefst zo dicht mogelijk bij huis. Ook krijgen we zonnepanelen op ons dak waarbij wij voor 80 procent zelfvoorzienend zijn. Zo maken wij de beste kwast met de kleinste footprint. Nog belangrijker vinden wij de sociale duurzaamheid. Wij kennen nauwelijks verloop in ons personeelsbestand. Onze mensen krijgen een specifieke vakopleiding die je nergens anders kunt leren. Wat je terugkrijgt, zijn enorm trotse werknemers. Iedereen heeft bij ons een sterk verantwoordelijkheidsgevoel. Dat is het fundament waar we ook de komende jaren op willen bouwen.”
